مجموعه تولیدی دکور و جعبه جواهر تهران
تیم ما از سال 88 در اصفهان، تحقیقات روی پرینترهای سه بعدی را آغاز کرد. آن زمان کمتر کسی باور میکرد که بتوانیم این دستگاه ها را بسازیم. با اساتید دانشگاه و متخصصین داخلی و خارجی که مشورت میکردیم، اکثرا برای اپراتوری دستگاه راهنمایی میکردند و کسی تصور ساخت دستگاه پرینتر سه بعدی ایرانی را نداشت. سال 90 ، سال تجربه بود. فلز با ارزش طلا و جواهر در ایران همواره علاوه بر نقش تزئینی جنبه سرمایه گذاری داشته است. اکثر مردم طلا و جواهر را هم به صورت زینتی و هم به لحاظ اندوخته تهیه می کنند. یعنی طلا را هر زمان که بخواهیم می توانیم به پول رایج کشور تبدیل کنیم. در زمانهایی که هنوز پول رایج در کشور وجود نداشت طلا به عنوان پول ... بین مردم رد و بدل می شد. این نگرش همچنان در ایران وجود دارد و هنوز مردم به عنوان سرمایه گذاری طلا و جواهر را به عنوان گزینه های اول انتخاب می کنند، یعنی پس از خرید اگر احتیاج باشد آن را تبدیل به پول می کنند و در غیر این صورت آن را به عنوان پس انداز نگه می دارند . از دیر بار درخشش هر جسمی توجه انسان را به خود جذب مینمودو در این بین سنگها و فلزات گرانبها که درخشش یکی از ویژگیهای بصری آنهاست ، همیشه در نظر انسان بوده است و آدمی همیشه سعی مینموده که منشا و چگونگی تشکیل آنها را دریابد و در ادامه سعی داشته راه های برای تشخیص و تمیز دادن بین سنگهای گرانبها از انواع دیگر آن را بیابد . از اولین ویژگیهای جواهرات درخشش و سختی آنهاست . این ویژگیها چون از آغاز به راحتی قابل آزمایش بوده اند همیشه یکی از آسانترین راه های تعیین هویت سنگهای گرانبها بوده اند .با پیشرفت علوم در ریاضیات فیزیک و شیمی و کشف روابط ریاضی حاکم بر پدیده های فیزیک و شیمیایی روشهای تشخیص نوع کانی ها و جواهرات بر پایه روش های دقیق علمی بنیان گذاشته شد. در اوایل سده دوازدهم هنرهای عثمانی، از جمله زرگری، بر روشهای اروپایی مستولی بود و در سدههای سیزدهم و چهاردهم جواهرات سنّتی، به پیروی از سلیقه اروپاییان، بار دیگر رواج یافت. در گردنبندها سکههای طلای اصیل یا تقلیدی، که اغلب مهر عثمانی (طغرا) داشتند، به کار میرفت. در اواخر سده سیزدهم سکههای اروپایی را به سبب ارزش آنها ترجیح میدادند. تسمه و قلاب نقرهای و گاه مذهّب، از لوازم پوشاک سنّتی عثمانی بود. آنها از نظر شکل و روش ساخت و سبک گوناگون بودند: برخی با فیروزه و مرجان مرصّع و بعضی نیز با چکشکاری، برجستهکاری، ملیله و میناکاری در نقوش هندسی و طوماری تزیین میشدند ( < فرهنگ هنر .، ج 16، ص 531 ـ532).
شکست در ذهن ما یعنی تجربه. تصور کنید در فضایی دارید تلاش میکنید که همه مطمئنند شکست میخورید. فقط توکل بر خدا و تلاش شبانه روزی و خسگی ناپذیر میتواند راه را باز کند و همین طور هم شد.
نهایتا سال 91 اولین دستگاه پرینتر سه بعدی ایرانی در پارکینگ منزل ما ساخته شد و جواب داد. اولین مدلی که با این دستگاه زدیم، هیچ وقت یادم نمیرود. احساس موفقیتی بزرگ، روحیه ما را چند برابر کرد. حالا که به آن دستگاه نگاه میکنم از مبتدی بودنش خنده ام میگیرد. امکانات محدود در اولین تجربه ماشین سازی، شیرین و خاطره انگیز است.
دی ماه 91 تیم ما متشکل از کارشناسان نخبه الکترونیک، کامپیوتر و اتوماسیون، علم مواد، مکانیک و تکنولوژی صنعتی تشکیل شد و بهمن ماه همان سال اولین رونمایی رسمی را در نمایشگاه طلا و جواهر تهران انجام دادیم.
استقبال غیر قابل پیش بینی مشتریان و فروش دستگاه های متعدد در همان نمایشگاه، نوید آینده ای روشن برای مجموعه ما را میداد. همه ی تلاشمان را کردیم تا اولین دستگاه هایمان، بهترین باشد و موفق شدیم.»
این صحبتها را میثم علما زاده مدیر عامل شرکت ایران3D ، در مورد اختراع موفق گروه خود در صنعت طلا و جواهر عنوان می کند. اختراعی که علاوه بر ممانعت از خروج ارز از کشورمان، چندین گام کیفیت مصنوعات طلا و جواهر کشورمان را ارتقاء و هزینه تولید را کاهش داد؛ " پرینتر سه بعدی"
پرینتر سه بعدی چیست؟
در سال 1984، زمانی که اولین نمونه آزمایشگاهی پرینتر سه بعدی ساخته شد. پس از آن دقت روز به روز افزایش یافت و سبک های جدید از این تکنولوژی رونمایی گردید. در همه ی موارد، ساخت با استفاده از پرینتر سه بعدی برای مدلسازی و تیراژ پائین بوده است ولی رفته رفته این تکنولوژی به سمت ساخت محصول نهایی پیش میرود.
استفاده اصلی این دستگاه تهیه مدل بادقت بالا جهت مصارف مختلف ازجمله و مهمترین آن در ریخته گری صنعت طلا و جواهر است.
پرینتر سه بعدی در ایران :
با توجه به اهمیت این تکنولوژی نوین در صنعت یک کشور، از چهار سال پیش متخصصان ماشین سازی IRAN3Dبا همکاری اساتید و متخصصان دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی داخلی، یک تیم تحقیقاتی تشکیل دادند تا موازی با مراکز فعال دنیا در این زمینه، در ایران نیز بر روی این تکنولوژی فعالیت شود.
تیم IRAN3D در این مدت توانسته اند به فناوری های نوینی که تنها در انحصار دو کشور بوده دست پیدا کنند و هم اکنون موفق به تولید انبوه و ثبت نوآوری های انحصاری در این زمینه شوند.
ماشین سازی ایران تری دی مصمم است این تکنولوژی را در سطح اول جهان کسب و در صنعت کشور ارائه نماید. در حال حاضر بیشترین استقبال در صنعت طلا و جواهر بوده و IRAN3D توانسته است جایگزین خوبی برای دستگاه های خارجی موجود در این عرصه باشد.
پرینتر سه بعدی در صنعت طلا و جواهر :
شاید برای کسانی که در صنایع مختلف با مدلسازی سه بعدی در ارتباطند، استفاده از این تکتولوژی پیشرفته در صنعت طلا و جواهر مطلب تازه ای باشد. اما در صنعت پیشرو و موفق طلا و جواهر ، پرینتر سه بعدی سالهاست جای خود را باز کرده است.
برای آشنایی با کاربردهای پرینتر سه بعدی در صنعت طلا و جواهر ، ابتدا باید ملزومات این صنعت را بشناسیم. صنعت طلا و جواهر چند ویژگی تقریبا منحصر به فرد دارد.
اولا ابعاد قطعات کوچک است و هرچه ظریف تر باشد، وزن کمتر و بازارپسندتر است. در واقع مشتری مصنوعات طلا علاقمند است، یک انگشتر کادویی زیبا را با وزن کمتر و ظرافت بیشتر خریداری نماید.
این موضوع ، کاربرد دستگاه مدلسازی سه بعدی در صنعت طلا و جواهر را اجتناب ناپذیر نموده است.
موضوع دیگر در صنعت طلا و جواهر نیاز به قابلیت ریخته گری مدلهاست. در بحث پرینتر سه بعدی ، دو نوع کار برای ریخته گری طلا تعریف میشود.
نوع اول کارهایی ست که مستقیما باید ریخته گری شوند و نوع دوم کارهایی ست که میتوانند قالب گیری شده و بارها توسط موم و لاستیک ریخته گری شوند.
کارهای نوع اول معمولا کارهای توخالی یا اصطلاحا توری هستند. عکس های متنوع نمونه کارهای توری با رزین ریخته گری مستقیم را میتوانید در گالری عکس سایت iran-3d.com ملاحظه فرمائید.
نوع دوم کارها که قابلیت قالب گیری دارند با رزین سرامیکی مدلسازی میشوند. این رزین استحکام زیادی داشته و در لاستیک قالب گیری میشود. عکس های متنوع نمونه کارهای سرامیکی را هم میتوانید در گالری عکس سایت iran-3d.com ملاحظه فرمائید.
در سالهای اخیر، دستگاه های مدلسازی سه بعدی در صنعت طلا و جواهر نفوذ خوبی داشته اند. یکی از علل این نفوذ هزینه - فایده این دستگاه هاست.
مواد مصرفی دستگاه های پرینتر سه بعدی دقیق طلا و جواهر، هرکیلوگرم بیش از 600 یورو است. با توجه به نسبت ریخته گری طلا و رزین و چگالی این دو (یک به ده) ، هزینه سرشکن هر گرم طلای ریخته گری شده در این سیستم حدود 600 تومان است.
این موضوع آنجا خودنمایی میکند که هزینه خرید قالب از تامین کنندگان ترکیه و تایلند و ایتالیا بیش از 10 برابر این مبلغ است.
به مشتریانی که قصد خرید دستگاه دارند، ابتدا توصیه می شود که حتما طراحی با نرم افزار ماتریکس را یاد بگیرند. حتی دوستانی که قصد دارند مدل را بخرند و طراحی نکنند، باید ساپورت گذاری را بلد باشند.
نکته کلیدی و سودآور در دستگاه های پرینتر سه بعدی طلا و جواهر، بحث طراحی ست. یک طراح خوب میتواند، نقطه سربه سر سرمایه گذاری دستگاه را به کمتر از دو ماه برساند.
رقابت بین المللی در صنعت طلا و جواهر مستلزم استفاده از دستگاه های مدرن است. آنچه موجب موفقیت پیشتازان صنعت طلا و جواهر شده است، به روزرسانی تکنولوژی و استفاده از تخصص و تجربه است.
موضوع بسیار مهم در دستگاه های صنعت طلا و جواهر، کیفیت و سرعت خدمات پس از فروش تخصصی ست.
سفارشات صنعت طلا و جواهر، معمولا تابع زمان بندی دقیق و برنامه ریزی شده است. دستگاه با این تکنولوژی پیشرفته نیاز به کادر خدمات پس از فروش حرفه ای دارد که ماشین سازی "ایران تری دی" این مهم را تامین نموده است.
موضوع دیگر از مزایای داشتن دستگاه در صنعت طلا و جواهر ، امنیت مدل است. هر کارگاه علاقمند است سبک کار خود را انحصارا حفظ نماید و در اختیار دیگران قرار ندهد.
نهایتا اگر قصد خرید دستگاه پرینتر سه بعدی دارید، قبل از خرید یک مدل را با iran3d و سایر دستگاه ها تست کرده و با دید باز انتخاب فرمائید.
* سوال مدیر یک کارگاه ریخته گری طلا و جواهر : دستگاه های پرینتر سه بعدی مختلفی در صنعت طلا و جواهر ایران حضور دارند. کدام برند را انتخاب کنیم که با فعالیت مان متناسب باشد؟
پاسخ به این پرسش برای فعالان صنعت طلا و جواهر، مهم و سرنوشت ساز است. چرا که خرید دستگاه یک سرمایه گذاری بلندمدت بوده و بسیاری از فعالیت های دیگر کارگاه طلاسازی را تحت شعاع قرار میدهد.
در حال حاضر برندهای مطرح سازندگان دستگاه پرینتر سه بعدی در صنعت طلا و جواهر کشور، از کشورهای آلمان، ایتالیا، آمریکا و ایران هستند. لازم به ذکرست؛ با توجه به قدرت صنعت طلا و جواهر کشور، تقریبا این برندها همه ی فعالین پرینتر سه بعدی طلا و جواهر دنیا میباشند و تقریبا ماشین ساز مطرح دیگری وجود ندارد.
اما آنچه مسلم است، با توجه به برابری پرینترهای سه بعدی ایران تری دی با مطرح ترین برندهای دنیا و به صرفه بودن این محصول برای تولیدکنندگان طلا و جواهر، انتخاب فعالین ساخت مصنوعات طلا و جواهر را در ایران آسان تر کرده است.
توجیه اقتصادی سرمایه گذاری :
به طور کلی سرمایه گذاری در دستگاه پرینتر سه بعدی برای صنعت طلا و جواهر ، ارزشمند و اقتصادی است. البته زمانی این ارزش بیشتر میشود که طراحی و ریخته گری حرفه ای در کنار دستگاه قرار گیرد.
دستگاه های iran3d قیمت مناسبی دارند و در بازدهی میانگین، 7 ماهه سرمایه اولیه خود را تامین مینمایند.
البته این موضوع با توجه به نوع طراحی و بازار قابل دستیابی متغیر است.
http://www.jtd.ir
http://WWW.tehrandisaply.com
همه ی ما نام فلزات مختلف را بارها و بارها شنیده ایم و در طول روز از آنها استفاده میکنیم. اما تصمیم داریم که در این مقاله بیشتر به ماهیت و حقایقی درمورد فلز بپردازیم. کلمه فلز (metal) از کلمه یونانی (metallon) که به معنی «معدن و فلز» است، گرفته شده است. نخستین فلزی که توسط انسان کشف شد طلای مطلق بود که در غارهای اسپانیا یافت شد و تاریخ آن بر می گردد به زمان پارینه سنگی (دوره دوم عصر حجر).
فن استخراج و ذوب فلزات
فن استخراج و ذوب فلزات به مطالعه فیزیکی و شیمیایی فلزات از جمله فلزات مرکب و ترکیب چند نوع فلز با هم می پردازد. از این علم در تجارت فلز و ساخت جواهر آلات استفاده می شود. عبارت «فلزکاری خارجی» به فنی گفته می شود که به خارج کردن و جداسازی ناخالصی فلزات از آنها می پردازد و آنها را به فرم خالص در می آورد.
این مبحث را میتوان از دیدگاه علوم مختلف بررسی کرد، مثلا در علم شیمی، فلز ماده است که اتمهای آن آماده از دست دادن الکترون و تشکیل یون های مثبت هستند و پیوندهای فلزی بین اتمهای فلزات و پیوندهای یونی با اتمهای غیر فلز به صورت یک کار شبکه ای و منظم با یون های مثبت و الکترون ها انجام می شود. فلزات به دو گروه تقسیم می شوند: «دارای ترکیبات آهن و یا بدون ترکیبات آهن»، فلزات آهن دار مثل فروم، و فلزات بدون آهن، فلزاتی هستند که با سایر فلزات ترکیب نمی شوند، مثل فلز قیمتی (طلا، نقره و ...)، فلزاتی که با فلزات با ارزش مثل مس ترکیب نمی شوند و فلزاتی که سختی کمتری دارند مثل آلومینیوم.
فلزات کمیاب
"فلز اصیل" یا "فلز کمیاب" فلزاتی هستند که سطح درخشنده ای دارند و خاصیت مجرایی و رسانایی بالایی نسبت به سایر فلزات دارند ولی واکنش شیمیایی زیادی ندارند و به دلیل کمیابی شان، از نظر اقتصادی ارزش بالایی دارند. این فلزات شامل طلا، نقره، و گروه پلاتین (شامل رودیوم ، ایریدیوم ، روتنیوم و ....) می باشند. این فلزات به خاطر میزان استحکام و عدم ترکیب با اکسیژن و زنگ زدگی فلزات کمیاب نامیده می شوند. این فلزات در طبیعت هم بسیار نادر هستند و به خاطر استحکامشان در جواهر سازی و ساخت سایر صنایع دستی کاربرد دارند.
ویژگی های فیزیکی فلزاتی مثل طلا و نقره:
تغییر پذیر: این فلزات بدون ترک خوردن و شکستن قابل خم شدن هستند.
نرم و قابل انعطاف (چکش خوری): این فلزات را می توان فشرده کرد، در درون قالب خاصی ریخت و یا با چکش به شکل مورد نظر در آورد.
http://www.jtd.ir
http://www.tehrandisplay.com
با توجه به این ویژگی ها در شرایط کنونی ما نیاز داریم تا با سایر کشورهایی که در این صنعت پیشرفت کرده اند هماهنگ شویم و علت های عقب ماندگی خود را در این هنر و صنعت پیدا کنیم. به عنوان مثال کشور ترکیه که تا 10 سال پیش کارها و محصولات دست دوم را از ایران تهیه می کرد،امروزه بسیار پیشرفته تر از کشور ما شده است و هر ساله چندین نمایشگاه تخصصی برگزار می کند. آنها خودشان را با شرایط موجود وفق داده اند، ارزش این صنعت را فهمیده و برای کسانی که در این صنعت فعال هستند امکانات لازم را فراهم کرده اند . کشورهایی که در صنعت طلا و جواهر رشد کرده اند تعرفه های دست و پاگیر وارداتی و صادراتی از میان برداشته اند، این امر باعث رشد و حرکت صنعتگران و تولید کنندگان شده است .
فرهنگ سازی اولین و مهم ترین حرکت در صنف طلا و جواهر است ،اکثر اعضای این حرفه فرهنگ و ادبیات درخواست های خود را نمی دانند .
در تمام دنیا امنیت شغلی و حرفه ای برای این صنعت لحاظ شده و نگاه ویژه ای به آن دارند. در ایران مسئولان وزارت بازرگانی، صنایع معادن هنوز به این نتیجه نرسیده اند که صنعت طلا و جواهر قوانین خاص خود را می خواهد .
دیگر زمانی برای آزمون و خطا باقی نمانده حضور کمرنگ ما در صحنه جهانی به نفع رقبا است. قراردادهای امضا می شود، آیا ما در مقابل کشورهایی که تا چند سال پیش جایگاهی در این صنعت نداشتند حرفی برای گفتن داریم .
به هر حال در اکثر نقاط جهان آموزش رشته های مختلف در این زمینه به صورت حرفه ای در مقاطع دانشگاهی و صورت آکادمیک وجود دارد، اما در ایران تعداد زیادی از دوستداران این هنر و صنعت از جمله افرادی که رشته کار و دانش و یا آموزشهای فنی و حرفه ای تحصیل کرده اند و جویای ترقی و ارتقای سطح دانسته های علمی و فنی هستند با درهای بسته مواجه می شوند. اکثر آنها باید به دنبال کار در کارگاه های معمولی باشند و یا تغییر شغل بدهند .
http://www.jtd.ir
http://www.tehrandisplay.com
تا آنجا که شاخص های بصری اولیه میز فرمول بندی شده و تدوین گردیده است . نظر به اهمیت اقتصادی روز افزون جواهرات از گذشته تا به حال شاخه ای از دانش زمین شناسی و کانی شناسی جدا گشت و به طور مستقل به حیات خود ادامه داد و روز به روز گسترش یافت و به آن جواهر شناسی می گویند
طبق تعاریف جواهر سازی عبارت است از بررسی و شناخت جواهر بر اساس آزمایشهای دقیق علمی و تجربی و مقایسه نتایج این آزمایشات با مقادیر تعیین شده مرجع .
این آزمایشات شامل سنجش پارامترهای ظاهری ، فیزیکی ، شیمیایی و اپتیکی می باشد که به عنوان مثال میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
1- سختی
2- رنگ
3- زیبایی
4- دوام و پایداری
5- درخشش
6- ضریب شکست نور
7- وزن مخصوص
8- شکست مضاعف
9- چند رنگی
10- از اولین سنگهایی که بشر به عنوان جواهر استفاده میکرده است میتوان به :
11- لاجورد ، فیروزه ، عقیق ، یشم سبز ، کوارتز ، کهربا ، مرجان ، مروارید ، و صدف اشاره کرد.
به دلیل زیبایی و دوام بالا و سایر مشخصه های دیگر همیشه سنگ های جواهر دارای ارزش بالایی بوده اند و به همین دلیل همیشه در معاملات سنگهای جواهر مبالغ هنگفتی جابجا میگردد.با توجه به اینکه همیشه در طبیعت کانی های مشابه وجد داشته اند و حتی امروزه جواهرات مصنوعی مشابه جواهرت طبیعی ساخته میشوند که ویژگی مشابه سنگهای طبیعی دارند . بنابر این تشخیص نوع جواهر و طبیعی و یا مصنوعی بودن آن دارای اهمیت فوق العاده ای است.
چرا که سنگ های مصنوعی بسیار شبیه سنگ های طبیعی و تشابه سنگهای مصنوعی با جواهرات بسیار زیاد و تشخیص تفاوت آنها برای یک فرد عادی غیر ممکن به حساب می آید . لذا کوچکترین اشتباه در تشخیص نوع جواهر منجر به وارد آمدن ضرر هنگفت مالی به خریدار خواهد شد. از این رو وجود جواهر شناس خبره در صنعت جواهر بسیار با اهمیت بوده و کاربرد منحصر به فردی را دارا است.
از دیگر توانایی های جواهر شناس قیمت گذاری بر اساس قیمت های روز دنیا است که این نیز خود یک تخصص کسبی است که جواهر شناسی پس از طی آموزش های لازم آنرا فرا میگیرد تا بتواند در معاملات جواهر موفق باشد.
سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی کلا به دو دسته تثسیم میشوند . یکی به صورت نگین در زیور آلات و دیگری به شکل فرم های فانتزی و یا به صورت جواهر و موارد دیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
در طبیعت سنگهای جواهر به صورت خام استفاده نمیشوند بلکه این ستگها حتما بایستی برش خورده و تراش داده شوند تا به اندازه و شکل دلخواه در آمده سپس پولیش شوند تا جلاو جلوه مورد نظر را پیدا کنند تا برای نصب بر روی انواع زیور آلات از جمله گوشواره ، گردنبند ، آویز و دستبند یه طور شایسته آماده گردند.
اساسا تراش بر روی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی به دو نوع تقسیم میگردد.
مهندسی تراش
تراش فانتزی
تراش زاویه ای:
به تراشی اطلاق میگردد که در آن تراشها به صورت محاسبه شده و با شاخص زاویه تعیین و انجام میشود . تا کنون بیش از 150 نوع تراش زاویه ای یه صورت الگو در آمده است که در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد . بسته به الگوی تراش زوایای تراش میتوانند از چندین تا بیش از 100 تراش داشته باشند کاملا مشهود است که یک تراش زاویه ای زیبا و درست در قیمت تمام شده جواهر بسیار موثر است . از آنجا که هیچ سنگ جواهری به صورت خام مورد استفاده قرار نمیگیرد و الزاما جهت استفاده در صنعت جواهر سازی می باید تراش و پولیش شود. لذا صنعت جواهر تراشی از ارزش افزوده بسیار بالایی برخوردار است . یعنی با خرید یک سنگ جواهر خام و تبدیل آن به چندین نگین تراش خورده ارزش چندین ده برابری به جواهرات تراش خورده افزوده میگردد.
تراش فانتزی
به هر نوع تراشی اطلاق میگردد که در آن زاویه تراشی نشده باشد . این تراش شامل انواع تراش های منحنی ، گرد ، تراش گود ، تراش خط ، تراش خطا برجسته ، تراش شکلهای فانتزی و در نهایت تراش منظره و چهره روی سنگهای جواهر و مجسمه سازی و تراش حجیم است. در این نوع تراش هنرجو با آموزش و تمرین مداوم مهارتهای لازم جهت انجام تراشهای پیشرفته و زیبای هنری را خواهد آموخت
http://www.jtd.ir
http://www.tehrandisplay.com
سبک متمایزی در جواهرسازی در اواخر سده سیزدهم و اوایل سده چهاردهم در کردستان رواج یافت که ملیلهکاری عالی و ظریف ویژگی آن بود. سنگهای قیمتی در این شیوه کم بود، اما فیروزه که علاوه بر ویژگی تزیینی، حائز خواص ماوراء طبیعی دانسته میشد، رواج داشت. نقوش طوماری، گلها و برگها، ماهی و پرندگان به موازات نقوش هندسی کاربرد داشتند. گردنبندها از دانههای زرینی تشکیل میشدند که با صفحات مستطیلی به هم متصل و این صفحات با سکههای عثمانی و اروپایی و فیروزه تزیین میشدند. گردنبندهای نمونه کردستان برای جشنها از لوحهای (پلاکهای) مستطیلی ساخته میشد که آویزهایی شبیه به ماهی داشتند. دستبندها نیز با سکههای انگلیسی و ستارگان و هلالهای ماه تزیین میشدند. بیشتر گوشوارهها به روش ملیله و به شکل هلالی یا سبدهایی با دانههای کوچک مروارید و طلا بودند. سگک کمربندها نقرهای بود و روی آنها نقوش گل و گیاه به سبک عثمانی چکشکاری و برجستهکاری میشد (همان، ج 16، ص 531). از این دوره جواهراتی نیز از شمال افریقا بر جا مانده است. بیشترین جواهر بازمانده در این منطقه متعلق به مراکش، الجزایر و تونس و از سده سیزدهم است ( رجوع کنید به تصویر 13). هرچند قطعات اندکی، از جمله یک گوشواره آویزدار مرصع به یاقوت و زمرد، به سده یازدهم منسوب است (همان، ج 16، ص 532).
زیورآلات نقرهای بیشتر در روستاها و زیورآلات زرین بیشتر در شهرها رایج بودند و مردمان قبایل صحرانشین، که در تماس با سکنه افریقای نیمهصحرایی بودند، از این شیوه پیروی میکردند. حمایت در برابر چشمزخم * ویژگی برجسته جواهرات شمال افریقا بود. دستِ گشوده ــ که به نام خمسه یا دست حضرت فاطمه، دختر پیامبر صلیاللّهعلیهوآلهوسلم، شناخته میشود ــ از شایعترین تعویذات در منطقه بود. قدرتهای جادویی به صلیب و دیگر شکلهای هندسی، نظیر مثلث و ستاره داود یا مهر سلیمان، نسبت داده میشد. مجموعه زیورآلات مشتمل بود بر اشکال ماهی، مار، عقرب، کبوتر و سمندر، که هریک دارای قدرتهای مشخص درمانی بودند (همان، ج 16، ص 532).
سنجاقها و سوزنهایی نیز به سنّت رومی ساخته میشد که زمانی بربرها برای بستن جامههای بالاتنه به کار میبردند و با صفحات مثلث شکل نقرهای و کندهکاری شده و نصب مرجان یا شیشه بر روی آنها تزیین میشدند. این اشیا اغلب زنجیری با عناصری مدور یا بیضی متصل به خود دارند. رایجترین جزء و عنصر زیورآلات زرین، تزاره بود که بانوان شهری ثروتمند میآویختند و آن گردنبندی از ترنجهای مشبک و مرصع به سنگهای قیمتی و مروارید بود. زنان شهری همچنین گوشوارههایی مشبککاری شده و آویزان به گوش میکردند. دستبندهای ساخت فاس و طنجه، معروف به ماه و خورشید، از رشتههای اریب تشکیل شدهاند که در ساخت آنها بهتدریج طلا جانشین نقره گردید. النگوها از فلز ریخته و آراسته به نقوش گیاهی یا هندسی بودند و دستبندهای گلمیخدار برای دفع چشمزخم طراحی میشدند. جواهرات میناکاری شهر تیزنیت عمدتاً به رنگهای زرد و سبز بودند و این نوع میناکاری خصوصیت جواهرسازی تگومونت، شهر کوچکی در ماورای اطلس، بود. کهربا نیز بهسبب قدرت درمانی خود ارزشمند محسوب میشد، و بهوفور در جنوب مراکش و موریتانی رواج داشت (همانجا).
جواهرات الجزایر عمدتاً نیمتاج، دستبند و گردنبند بودند که از نقره ساخته و با میناکاری خاص همراه با مفتولهای فلزی به رنگهای سبز و آبی و زرد و ملیلهکاری عالی تزیین میشدند. جواهرات اغلب با مرجان مرصع میشدند. جواهرات سنّتی تونس نیز سیمین بود که گاه مذهّب میشدند. اکثر جعبه تعویذها به شکل استوانهای، مکعب و گوشوارههای حلقهای و بلند بودند. بر نیمتاج هلالیشکل، نقوش کبوتر (نماد برکت و مژده خبر خوش)، ماهی (نماد حاصلخیزی و زندگی)، گل و ستاره داود کندهکاری میشد که همان نقوش بر دستبندها نیز یافت میشود. دیگر جواهرات ملیلهکاری و میناکاری مفتولی به رنگهای قرمز و آبی بر زمینه نقرهای مذهب رایج بود. شهرهای جَرْبَه و صَفاقُس مراکز بزرگ تولید زیورها در تونس بودند. قبایل طوارق صحرا نیز جواهرات نقرهای بهویژه دستبندهای قالبریزی و صلیبهایی میساختند که در آنها بازوهای صلیب و مرکز برجسته آن جای شکل سنّتی دست را به عنوان نماد عدد پنج گرفته بود. جواهرات نقرهای طوارق اغلب با توپکها و برجستگیهای هرمی شکل تزیین یا حکاکی و میناکاری میشد. دستبندها از چوب یا شاخ حیوانات ساخته میشدند. در صحرا از مرجان، همانند صدف، برای گردنآویزها و زیورهای مو استفاده میشد (همانجا).
قدیمیترین جواهرات برجا مانده از یمن متعلق به اواخر سده دوازدهم است که عمدتاً در صنعا ساخته شدهاند. ریشههای سنّت جواهرسازی یمن مبهم است و نظرهای پیشنهادی، از دوره پیش از اسلام در جنوب عربستان تا هند را شامل میشود. یهودیان یمنی انحصاری واقعی بر تولید جواهر داشتهاند و این هنر از پدر به پسر میرسیده است. بنابراین، در جواهرات یمنی نقشمایهها و شکلها در ترکیبهای گوناگون تکرار میشوند. جواهرات سنّتی اغلب نقرهای و گاه مذهّباند که برجستهکاری، ملیلهکاری، ترصیع و خاتمکاری شدهاند. عناصر تزیینی اغلب حاوی معانی نمادیناند؛ مثلاً، ماهی و خوشههای غلات که حاصلخیزی را نشان میدهند و مارهای زنگی که دافع شیاطین بودند (همانجا؛ نیز رجوع کنید به تصویر 14).
عناصر تزیینی نمونهوار، گلهای کوچکی هستند که از دانههای نقرهای و صفحات لوزی شکل ــ که میوههایی به شکل توت، دانه انار و بادام بر آن جوش داده شده ــ تشکیل گردیدهاند. صفحات مثلثی شکل ملیله به عنوان پایانه گردنبندها به کار میروند. زنجیرهای مارآسای ساخته شده از بستهای مسطح و دیگر رشتههای قلاب شده با صفحات انعطافپذیر، از دیگر انواع این جواهراتاند. دستبندها ــ با بست یا بدون آن ــ همیشه بهصورت جفت ساخته میشوند (همانجا).
نوعروسان دستبند کُبُور را، که برجستگیهایی به شکل مقبرهها داشتند، به عنوان حامی در برابر مرگ، حتی در روز عروسی نیز به دست میکردند. جعبههای تعویذ، استوانهای یا مکعب مستطیل یا مکمل جواهرات بودند و یا به عنوان طلسم بهطور مستقل بهکار برده میشدند (همان، ج16، ص532 ـ533).
گردنبند لَزِم از چند صفحه مستطیل، که با ردیفهای موازی زنجیرهها از دانههای کوچک به یکدیگر متصل شدهاند، تشکیل شده است. جعبههای تعویذ استوانهای از این زنجیرها آویزاناند. این زیور معمولاً به دوشیزهای که به سن ازدواج میرسید، داده میشد. گردنبند لبه از زنجیرهایی تشکیل میشود که از صفحات کوچک بسیاری ساخته شده و زیر چانه بسته میشود و آویزها، زنجیرها و گلسرخیها از آن آویزاناند و پدر عروس آن را به او هدیه میدهد. نوعی گردنبند در یمن از رشته دانههایی چند ضلعی یا حبهانگوری تشکیل میشود که آنها را میان مثلثهایی در دو سر زنجیر آویزان میکردند و بانوان متأهل آن را به صورت درهم تابیده میآویختند. گردنبندها سکههایی عمدتاً اتریشی، مشهور به ریال، داشتند. گوشوارهها بلند و آویزان و متصل به گارگوش بودند. گارگوش سربندی بود که کاملاً گوشها را میپوشاند
http://www.jtd.ir
http://www.tehrandisplay.com
قالب جدید وبلاگ پیچک دات نت |